ธรรมะจากเพลง

นั่งฟังเพลงรุ่นเก่าโดยคนรุ่นใหม่แล้วได้ธรรมะ เป็นเพลงเกี่ยวกับนวนิยายผู้ชนะสิบทิศ

จดมาให้ธรรมะดังนี้
“ไม่ได้พธูจะไม่ขออยู่เป็นชาย ชาติเสือต้องไว้ลาย ชาติชายชาตรี”
และบางตอนของเพลงบุเรงนองลั่นกลองรบ “บุเรงนองร้อนรุ่มในดวงแด ถ้ารักข้าแพ้เป็นตายสู้กัน

เกณฑ์โยธายกมาในเร็ววัน รับมิ่งขวัญทรามวัยกุสุมา”
ประเด็นธรรมะก็คือ ความรักแรงแค้นของจะเด็ดนั้น

แท้จริงแล้วเป็นการเอาชนะสอพินยามากกว่าที่จะมีความรักในกุสุมาอย่างแรง
เป็นการเอาชนะฝ่ายตรงข้ามมากกว่าจะเป็นความรักอันแท้จริง
ยอดหญิงกุสุมาเป็นเพียงของแย่งชิงเพื่อแสดงศักดาแห่งชัยชนะเพียงเท่านั้น

และการจะทำทุกอย่างเพื่อชัยชนะของตนนั้นต้องสร้างความเดือดร้อน

แก่ส่วนรวมอย่างสาหัสสากรรจ์เพียงเพื่อสนองอัตตาและราคะของตนเองเท่านั้นเอง

น่าสงสารจิตวิญญาณที่จมปลักดักดานกับชัยชนะจอมปลอมเช่นนี้เป็นยิ่งนัก

ก็แหละจะเด็ดนั้นมีผู้หญิงหลายคน เด่นสุดคือตะละแม่จันทรา และตะละแม่กุสุมา

โดยที่จันทรานั้นเป็นของแน่อยู่แล้วแม้เป็นหญิงที่ดีมากกับจะเด็ด

แต่ก็ไม่ดึงดูดใจเท่ากับกุสุมาที่โดนแย่งชิงโดยสอพินยา

ของที่โดนแย่งดูจะมีค่ามากกว่าของที่มีอยู่แม้จะดีปานใดก็ตาม น่าสังเวชกับกิเลสมนุษย์จริงหนอ
บันทึกในงานกลางแจ้ง๑๐๐ปีอาจารย์ป๋วย อึ้งภากรณ์
ที่สยามสมาคม สุขุมวิท ๒๑ เย็น-ค่ำ วันเสาร์๘/๓/๒๕๕๗